Vraag:
Klopt het dat de Hanbalis erg anti-Ash’ari waren? Ik heb van sommige mensen gehoord dat het geloof van de Salaf, het geloof van de Atharis [de meeste Hanbalis zijn Athari] waren en niet van de Ash’aris/Maturidis en dat het niet toegestaan is om de Eigenschappen van Allah te interpreteren. Kunt u dit toelichten?
Antwoord:
In de Naam van Allah, de Meest Barmharige, de Meest Genadevolle. Moge de vrede en zegeningen van Allah op zijn boodschapper, zijn gezin, zijn metgezellen en zijn volgers zijn. Ik hoop dat dit jou bereikt in de beste gezondheid, zowel lichamelijk als spiritueel.
Het klopt dat er een groep Hanbalis waren, die best wel anti-Ash’ari waren. Sommigen van hen waren simpelweg alert op de nuances van Kalam [speculatieve theologie] en waren bang van de impact die het zou kunnen hebben op de puurheid van het geloof vanuit de Koran en Sunnah. Er was echter ook een tendens – hoewel niet de predominant – richting buitensporig literalisme in geloof en zelfs richting antropomorfisme [het toekennen van menselijke eigenschappen aan Allah].
De Ash'aris & Maturidis: De standaard van het mainstream Sunni geloof
Dit is de reden dat de geleerden de heersende manier van de Ash’aris en Maturudis hebben bepaald als het ‘’standaard’’ waar iemands geloof aan wordt getest. Als deze overtuigingen – hetzij Athari genoemd of iets anders – corresponderen met inhoud en implicaties voor het geloof dat is geaccepteerd in de mainstream Sunni scholen [Ash’ari en Maturudi], dan worden zulke geloven geaccepteerd en gezien binnen Ahl al-Sunnah. Voor zover zij niet hierin eens zijn – in inhoud of implicatie – dan niet.
Imam Ash’ari en imam Maturudi waren van de Salaf
Beide Imams waren van de Salaf [de periode van de eerste moslims, vaak gedefinieerd als de rechtvaardigen die leefden in de eerste 3 eeuwen van de Islam]. Beide Imams hebben simpelweg het geloof van de Koran en Sunnah, dat is begrepen door de mainstream Sunni Islam in elke generatie voor hen, beschermd en hooggehouden tegen de extremen van het buitensporig literalisme en tegen de extremen van het overdreven buitensporige rationalisme.
Hun geloof en methodologie was geaccepteerd als de mainstream Sunni Islam door duidelijke consensus van de geleerden in hun eigen tijd en in elke generatie na hen. Dit is een teken van Goddelijke acceptatie door de duidelijke Belofte van Allah en Zijn boodshcapper [salla Allahu alayhi wa sallam], aangezien het een Goddelijke belofte is dat de leringen van Zijn laatste openbaring zullen worden beschermd en een profetische belofte is dat deze Ummah geen consensus zal hebben op dwaling.
Tafwid: het laten van de betekenis van de Eigenschappen van Allah aan Allah
Als het aankomt op het begrijpen van de Eigenschappen van Allah die lijken te impliceren dat er gelijkenissen zijn tussen de Schepper en het geschapene is de voorkeurspositie van zowel de Ash’aris als de Maturudis, het volgende:
[1] Het bevestigen van wat Allah heeft bevestigd, zoals Istiwa’, Yad enzovoorts. Niet meer en niet minder.
[2] Het ontkennen van wat Allah duidelijk heeft ontkend en dat is dat er geen gelijkenis is tussen de Schepper en de schepping. Dit is een ontkenning die logisch is en welke is bevestigd door Allah, met de woorden (wno): ‘’Er is absoluut niks gelijk aan Hem.’’
[3] Het overdragen van de specifieke betekenis en details van zulke zaken aan Allah Ta’Ala. [Dit noem je Tafwid]
[Zie: Bajuri, Tuhfat al-Murid `ala Jawharat al-Tawhid; Nablusi, Sharh Ida’at al-Dujunna; Abu Mu`in al-Nasafi, Tabsirat al-Adilla; Qari/Abu Hanifa, Sharh al-Fiqh al-Akbar; Maydani/Tahawi, Sharh al-Aqida al-Tahawiyya; Bouti, Kubra al-Yaqiniyyat]
Dit was de weg van de Salaf
Dit was duidelijk de weg van de vrome voorgangers [Salaf]. Hun beweringen over het bevestigen waren geen beweringen van buitensporig literalisme. Zij bevestigden slechts wat Allah bevestigd heeft en keurden de mensen die zaken ontkenden die Allah bevestigd heeft, duidelijk af, aangezien dit Kufr is. Vandaar dat sommige statements zo vastberaden waren. Echter; zij bevestigden niet meer dan dat en drongen er niet op aan om zulke Eigenschappen letterlijk te nemen. Dit is, omdat de letterlijke betekenis van zulke zaken inhouden dat er een gelijkenis is tussen de Schepper en de schepping en zo een gelijkenis is duidelijk en beslist ontkend in diverse plekken in de Koran.
Hoe zit het met het figuurlijk interpreteren [Ta’wil] van deze verzen?
Toen het nodig werd gebruikten een aantal geleerden van de Salaf en veel geleerden van de Khalaf [de periode na de Salaf] Ta’wil om een betekenis te geven aan de verzen die van buitenaf problematisch leken. Dit werd gedaan door het gebruikmaken van de duidelijke principes van de Arabische taal en de context van de teksten.
Deze geleerden hadden een duidelijk precedent in de interpretatie van veel metgezellen van de profeet [salla Allahu alayhi wa sallam], met vooraanstaand ibn Abbas [radi Allahu anhu], die ook figuurlijk interpreteerde wanneer het nodig was. Dit is duidelijk terug te vingen in veel van de eerste betrouwbare Tafsir [koranexegese] boeken, zoals Tafsir al-Tabari en in de eigen Tafsir van Imam Maturidi Ta’wilat Ahl al-Sunna.
De latere geleerden interpreteerden vaker figuurlijk dan de eerdere geleerden, vanwege de grote hoeveelheid buitensporige literalisten, waarvan het kwaad de leken van de gelovigen raakte.
Brengt Ta’wil het ontkennen van wat Allah heeft bevestigd [Ta’til] met zich mee?
Ta’wil brengt niet mee dat Eigenschappen van Allah worden ontkend, die door Allah zijn bevestigd, omdat Ta’wil, net als Tafwid het volgende inhoudt:
[1] Het bevestigen van wat Allah heeft bevestigd, zoals Istiwa’, Yad enzovoorts. Niet meer en niet minder.
[2] Het ontkennen van wat Allah duidelijk heeft ontkend en dat is dat er geen gelijkenis is tussen de Schepper en de schepping. Dit is een ontkenning die het intellect gemakkelijk onderscheidt en welke is bevestigd door Allah, met de woorden (wno): ‘’Er is absoluut niks gelijk aan Hem.’’
Het verschil is dat er [3] een betekenis wordt gekoppeld aan de teksten, door gebruik te maken van het gevestigde taalgebruik en duidelijke tekstuele interpretatie [zoals het interpreteren van Yad [letterlijk: hand] als Kracht of Gunst, zoals blijkt uit de context]. Het is heel belangrijk te vermelden dat deze figuurlijke interpretatie inhoudt dat een betekenis wordt toegekend, zoals KAN worden begrepen uit de tekst. Het is dus niet een exclusieve bevestigingen van de betekenis, dus er wordt niet gezegd: de tekst betekent dit en niks anders. In het boek al-Ishâra ilâ al-Ijâz fi Ba`d. Anwâ` al-Majâz van Imam Ibn `Abd al-Salam [rahimahu Allah] worden een aantal voorbeelden gegeven van deze figuurlijke interpretaties.
De weg van Ta’wil, zoals gedaan wordt door de mainstream Sunni geleerden van de Ash’ari en Maturidi scholen is dat hetgeen wordt bevestigd wat wordt begrepen van zulke uitdrukkingen en dus niet een exclusieve specificatie van de betekenis. Dus, de weg van Ta’wil, waar geleerden gebruik van hebben gemaakt met uitermate zorg toen er een duidelijke behoefte eraan was, houdt ook Tafwid in.
En alleen Allah geeft succes.
Beantwoord door Shaykh Faraz Rabbani
Bron:
http://seekershub.org/ans-blog/2009/11/19/the-asharis-maturidis-standards-of-mainstream-sunni-beliefs/